PIR – Passive Infrared Sensor (Pasif kızılötesi sensör).

Mutlak sıfırın üzerinde bir sıcaklığa sahip tüm nesneler (0 Kelvin / -273,15°C), insan vücudunu da içeren IR (Infrared: kızılötesi) radyasyon formunda ısı enerjisi yayar. Bir nesne ne kadar sıcak olursa yaydığı radyasyon o kadar fazladır. PIR sensörü, bu tür kızılötesi radyasyon seviyelerini tespit etmek için özel olarak tasarlanmıştır. Temel olarak iki ana bölümden oluşur.

• Pyro elektrik sensör
• Kızılötesi sinyalleri pyro elektrik sensöre odaklayan fresnel lens adı verilen özel bir lens

PIR sensörleri ortamdaki canlı hareketini algılamak için kullanılır. İçerisinde IR sensörü bulunur. Dijital çıkışlı özelliğiyle ortamda hareket algılandığı zaman lojik 1, ortamda hareket algılanmadığı zaman lojik 0 çıkışı verir. Sensörün önünden bir insan ya da hayvan gibi sıcaklık hissi veren bir canlı geçtiği zaman PIR hareket algılama sensörü bu hareketi algılayarak pozitif etkiye sebep olan artı sinyallerin artmasıyla sensör lojik 1 çıkışı verir. Sensör üzerinde bulunan 2 adet trimpot ile görme mesafesi ve sensörün hareket eden canlıyı gördükten ne kadar süre sonra çıkış vereceği ayarlanabilir. Yapılacak uygulamaya göre üzerinde bulunan trimpotlar bir tornavida yardımıyla ayarlanarak ölçüm mesafesi ve hassasiyeti belirlenebilir.

Bir kişinin bölgeden ne zaman ayrıldığını veya bölgeye girdiğini tespit etmek için Arduino projelerinde HC-SR501 PIR hareket algılama sensörleri çok iyi seçimdir. HC-SR501 PIR hareket algılama sensörü dijital çıkışlı bir sensördür. Azami 5 m'ye kadar ortamda canlı hareket algılama özelliği vardır. Hareket varsa lojik 1, hareket yoksa lojik 0 çıkışı verir. +Vcc, GND, data (veri) veya out (çıkış) dijital çıkış pini olmak üzere 3 pine sahiptir. Dijital çıkış pini 3,3 V TTL çıkışlıdır. Çalışma gerilimi 5 – 12 V arasındadır. Bekleme süresi 5 – 200 sn arasındadır. Algılama açısı 140°’dir.

PIR hareket algılama sensörünün devre kartında iki ek bileşen için lehim padleri bulunur. Bunlar bazı kartlarda değişebilir ancak genellikle RT ve RL olarak etiketlenir.

• RT: Termistör veya sıcaklığa duyarlı direnç için olup sensörün aşırı sıcaklıklarda kullanılmasına izin verir. Sensörün doğruluğunu bir dereceye kadar artırır.
• RL: Bu bağlantı LDR (foto direnç) için olup yalnızca harekete duyarlı aydınlatma sistemlerinin karanlıkta çalışmasını sağlar.

Görsel 1.1: HC-SR501 PIR hareket algılama sensörü pin yapısı

HC-SR501 PIR hareket algılama sensörünün PCB’i üzerinde bir jumper ayarı vardır.

• H – Tekrarlı Mod (Beklet/Tekrarla/Yeniden Tetiklemeli): Bu konumda HC-SR501, hareketi algılamaya devam ettiği sürece HIGH sinyali vermeye devam eder.
• L – Tekrarsız Mod (Aralıklı veya Tekrarlama Yok/Tetiklemesiz): Bu konumda, zaman ayar trimpotunun ayarıyla belirlenen süre boyunca çıkış HIGH olarak kalır.

HC-SR501'in odadaki kızılötesi enerjiye alışması için biraz zaman gerekir. Bu durum sensör ilk kez açıldığında 30 – 60 sn arasında sürer. Sensör hareket algıladıktan sonra yaklaşık 5 - 6 saniye yenilenme süresine sahiptir. Bu süre zarfında LED biraz yanıp sönebilir.

Uygulama alanları aşağıda verilmiştir.

• Güvenlik sistemleri
• Akıllı ışık kontrol sistemleri
• Cisim hareket algılama
• Garaj kapıları
• Bazı elektrikli cihazların çalışmasında

Uygulamaya Ait Şema, Bağlantı Şekli ve Görseller

Görsel 1.2: Arduino Uno ile HC-SR501 PIR hareket algılama sensörü uygulaması devre şeması

Görsel 1.3: Arduino Uno ile HC-SR501 PIR hareket algılama sensörü uygulaması breadboard bağlantısı

Malzeme Listesi

Sıra No	Adı	Özelliği	Miktarı
1	Arduino Uno R3	-	1 Adet
2	PIR hareket algılama sensörü	HC-SR501	1 Adet
3	LED diyot	5 mm	1 Adet
4	Direnç	220R / ¼ W	1 Adet
5	Breadboard	830 pin	1 Adet
6	Jumper kablo	Erkek-erkek	-

 

Uygulamaya Ait Kod

Uygulamanın Tinkercad Simülasyonu

Bu internet sitesi içeriğinde yer alan tüm eserler (yazı, resim, görüntü, fotoğraf, video, müzik vb.) İlhan DEMİR'e ait olup, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceca Kanunu kapsamında korunmaktadır. Bu hakları ihlal eden kişiler, 5846 sayılı Fikir ve Sanat eserleri Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan hukuki ve cezai yaptırımlara tabi olurlar. İlhan DEMİR, yasal işlem başlatma hakkına sahiptir.